Iako su Buena Vista Social Club (dalje: BVSC) i Mostar Sevdah Reunion (dalje: MSR) dovoljno puta pominjani zajedno, nije mi poznato da su razmatrani kao – makar posredne – žrtve komunizma/socijalizma: BVSC onog kubanskog koji sa sve drugom i komandantom Fidelom još odbija da umre, a MSR jugoslovenskog koji se raspao u (tuđim) mukama i krvi. Takođe, oba imaju ‘repove’: ubrzo pošto su BVSC pod vođstvom Raja Kudera (Ry Cooder) globalno predstavili najbolje preživelo iz muzike Kube, svetskim binama zaređali su ansambli sličnih naziva, s ponekim sporednim članom ekipe koja je sredinom devedesetih pratila časne starine; i sve je bilo nalik, i kao, a ponekad su stizali i do Srbije… samo slabi, traljavi, izgovori.

E, MSR je tu još gori, jer se pojavljuje kao sopstveni ‘rep’. Posle obimnog protoka članova, ono što je spojio Dragi Šestić sada uveliko pati od pada kriterijuma i zamene ambicija – ako se tezgarenje/keširanje na imenu može i nazvati ambicijom.

Svojevrsnoj renesansi sevdaha u XXI veku prethode albumi MSR u početku s cenjenom etiketom World Connection, od ‘99, i s vokalnim gostima, pretežno romskim veličinama (Esma Redžepova, Šaban Bajramović, Ljiljana Petrović Buttler), ali danas se uživo malo toga može raspoznati. Posleratna pažnja, romantika obnavljanja most(ar)a, te fina i znalačka produkcija ključno su doprineli global(kan)skom proboju MSR, pa se daleki odjeci toga prepakuju čak i na izdanjima City Records u Srbiji. Ako je možda i bilo čudno što MSR u Beogradu nisu češće koncertno prisutni, ovaj pokušaj u napola ispunjenoj dvorani Doma sindikata pokazao je da za to jednostavno nema osnova. Iako u jednoj od svojih brojnijih, 8-članih postava, MSR su delovali neubedljivo, pre svega zbog sopstvenih glasovnih nedostataka. Belo odelo i odmakle godine ne jemče ništa, to znamo od J.B. Tita do I.G. Bregovića, a potvrdio je propali glas Ilijaza Delića, na smenu s informativnim pevanjem sve ređeg violiniste Nedeljka Kovačevića. Bilo u starim biserima poput Ah što ćemo ljubav kriti ili tokom standarda kao Emina, falširali su, ispuštali strofe, dok je Kovačević program još dublje srozavao beskrajnim, neduhovitim upadicama i kafanskim dosetkama bez poente. Srpska estradna eksploatacija neminovno uzima danak.

Svirački, povremeno bi u nekom pasažu blesnuli unisi gitare, harmonike i saksofona ili klarineta, no ništa češći nego nategnuto ispoljavanje pojedinačnih npr. džez-afiniteta. Nisu baš bili moStars on 45, ali s prenaglašenom, grubom ritam-sekcijom i ofrljim aranžmanima jednako su Svetska muzika kao Bregovićev orkestar za S&S; ukoliko to volite, smatrate kvalitetnim, i želite da Vas predstavlja u svetu. Prisutni (s ulaznicama 1500-2000d.) uglavnom su iskazivali zadovoljstvo, načinom koji izjednačuje prepoznavanje (pesme) i oduševljenje. Mostar – delimično mesto njihovog porekla, a i okupljanja za prvobitno snimanje/Sevdah Reunion – međutim ostade daleko, muzički i na svaki drugi način. Taj grad nemojte zaobići, kao što ćete sevdah naći u rasponu od još aktivnih doajena poput Zehre Deović do mladih sledbenika i inovatora Damira Imamovića i Amire Medunjanin, na Antologiji bosanskog sevdaha/reizdanjima Croatia Recordsa, i u manifestaciji Večer sevdaha/Sevdah u ‘Lisinskom’/Veče sevdalinki, koja već sezonama putuje po exYU. O čemu ste u "Vremenu" više puta čitali.