Gledano s visine, Evropa je tek privezak, poluostrvce na zapadnom kraju Azije.

U najstarijoj evropskoj, dakle grčkoj mitologiji, Evropa je jedna od tri hiljade nimfi poznatih i pod opštim nazivom Okeanide jer su kćeri Okeana i Tetide. U kasnijem mitu, Evropa je feničanska – azijska – princeza koju je Zevs pretvoren u bika zaveo i odneo na Krit, gde je rodila Minosa, Radamanta i Sarpedona, vladare koji su zbog svoje pravičnosti u Podzemlju sudili senima pokojnika.

Za Homera je Evropa mitska kraljica Krita, a kao naziv teritorije – najpre za kontinentalnu Grčku, potom i za krajeve severno od nje, Evropa se pojavljuje tek oko 500. godine pre n.e. Svet je u to vreme bio podeljen na Evropu – na sever i zapad do mitske Hiperboreje, zemlje srećnih naroda iz kojih stiže ćilibar, i Kalajnih ostrva (današnja Velika Britanija i Irska), a osim nje, tu oko Mediterana nalaze se još Libija – današnja severna Afrika, i Azija – najvećim delom današnja Turska i Bliski istok. Središte sveta bilo je, kao što mu ime kaže, Sredozemno more oko kog ljudi žive, kako je zapazio Platon, "kao žabe oko bare".

Pridevi "evropski" ili "zapadnoevropski" koriste se danas gotovo kao sinonimi za politička uređenja zasnovana na principima demokratije kao podele zakonodavne, izvršne i sudske vlasti, jednakosti građana i univerzalnosti zakona, i kulture zasnovane na individualnim vrednostima i inicijativi. Koreni takvih političkih sistema traže se i nalaze u tradiciji stare Grčke, nasuprot "azijskoj" tradiciji samovlašća i despotije. Kako god bilo i koliko god stvarna bila, ta razlika je tokom istorije uticala na formiranje onog što danas nazivamo Evropom, a njeni sukobi i nerazumevanje s Azijom i danas traju.