Špicerov dvorac u Beočinu nalazi se u izuzetno lošem stanju, a meštani koji stanuju u blizini tog spomenika kulture strahuju da će se zgrada urušiti ili da će u njoj izbiti požar.

Pričaju da se u dvorcu, koji odavno više niko ne posećuje, sada okupljaju narkomani i da noću čuju da se spolja i unutar dvorca obrušavaju delovi, pa se plaše da će se u jednom trenutku sve srušiti ili da će izbiti požar.

Kako su ispričali FoNetu, pre šest godina postavljena je privremena zaštitna krovna konstrukcija, a svi prozori i vrata zatvoreni. Danas krov prokišnjava, vrata i štokovi su izvaljeni, a stakla razbijena. Zidovi i stepenice se obrušavaju, pod nije bezbedan, komadi fasade sa svih strana otpadaju.

Špicerov dvorac je jedan od 118 iz projekta "Dvorci Srbije: Zaštita kulturne baštine“ koji je u novembru 2020. godine pokrenulo Ministarstvo kulture i informisanja, u saradnji sa Ministarstvom građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture i "Fondacijom za zaštitu kulturne i istorijske baštine“. Svi ti dvorci i palate su pod zaštitom države.

Ovog maja, u Parizu, potvrđena je zainteresovanost Vlade Francuske da pomogne Srbiji u realizaciji zaštite dvoraca i palata. To je još jedna inicijativa koja čeka da Srbija dobije  novu Vladu.

Dvorac Špicer je podignut 1898. godine za porodicu bogatih nemačkih veleposednika koji su bili jedni od vlasnika Beočinske cementare. Projektovao ga je arhitekta Imre Štajndl (čije je čuveno delo zgrada Parlamenta Mađarske u Budimpešti) u stilu eklektike, tako da su na dvorcu primetni elementi starih stilova (poput romanike, gotike, renesanse i baroka), kao i tada modernog pravca, secesije.

Unutrašnjost dvorca urađena je u duhu varijante mađarske secesije i nastala je nešto kasnije. Najvredniji deo enterijera je centralni hol. U isto doba kada je napravljen dvorac, oko njega je podignut i veliki park.

Porodica Špicer je pred početak Drugog svetskog rata napustila Beočin, a u njihov dvorac uselila se nemačka vojna komanda. Posle rata njihov dvorac je nacionalizovan i postao gradska biblioteka, Dom kulture, sedište rukometnog kluba, radio-stanica, dom za vojne invalide i na kraju ekskluzivni restoran sa prenoćištem.

Nakon privatizacije preduzeća "Podunavlje" u čijem je sklopu funkcionisao, dvorac je napušten i od tada počinje njegovo naglo propadanje. Naš poznati pesnik Mika Antić je koristio deo dvorca kao svoj slikarski atelje. Danas su gotovo svi prozori na njemu polomljeni, a usled obilnih padavina tokom zime 2011. godine, deo ulaznog trema se urušio.

Inače, 1997. godine dvorac Špicer proglašen je za spomenik kulture.

S.Ć.

 

Čitajte dnevne vesti, analize, komentare i intervjue na www.vreme.com