In memoriam
Laslo Švirtlih (1946–2019)
Lacija su od ostalih razlikovali duh, mirnoća koja je uspevala da pacijentima vrati volju i nadu u oporavak, sposobnost da vizionarski razvija nove metode koje unapređuju struku, ali i sposobnost da bude deo igre, pozorišta, partije karata, i onoga što diže buru koja stvara pravi život
Poslednjih dana januara napustio nas je prof. dr Laslo Švirtlih. Ove godine 12. juna proslavili bismo njegov 73. rođendan. Svet je ugledao u Zrenjaninu, u porodici koja mu je pružila podršku da postane džentlmen i slobodar, umetnik i vredni radnik, i oslonac za svoje okruženje. Njegovi gimnazijski izazovi su bili gluma i teatar, pa je uspešno položio prijemni ispit na Akademiji u Beogradu. No, povukla ga je druga strast i diplomirao je 1972. na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Godine 1976. položio je specijalistički ispit iz fizikalne medicine i rehabilitacije. To je bio početak veoma uspešne profesionalne karijere. Vrata za razvoj delovanja u obrazovanju otvorila mu je doktorska disertacija koju je odbranio na Medicinskom fakultetu 1986. proučavajući efekte operacije na hronični bol u donjem delu leđa. Četiri decenije rada, od 1975. godine, posvetio je Zavodu, tj. sada Klinici za rehabilitaciju "Dr Miroslav Zotović" u Beogradu. Postao je primarijus 1986. Laslo, ili onako kako smo ga zvali Laci, direktno je zaslužan sa organizaciju niza istraživačkih projekata u Klinici "Zotović", kao i intenzivnu diseminaciju rezultata kroz predavanja, sastanke, studijske boravke i druge oblike komunikacije sa ustanovama u zemlji i svetu. Jedna slika ove uspešnosti su njegovi naučni radovi, a posebno broj citata tih radova. Prema bazi podataka "Gugl akademik", Laslovi radovi su citirani više od 1000 puta, što ga svrstava u lidere u okvirima Klinike i oblasti rehabilitacije u Srbiji i okruženju. Laslo je bio i idejni i tehnički organizator većeg broja naučnih i stručnih sastanaka i omiljeni predavač na tim sastancima. U toku profesionalne karijere ostvario je intenzivnu saradnju sa Klinikom za rehabilitaciju u Budimpešti u Mađarskoj. Izabran je za člana Skupštine mađarske Akademije nauka 2001. god. Njegova saradnja sa klinikom Baylor, preciznije sa dr Milanom Dimitrijevićem i saradnicima, dovela je do uvođenja novih dijagnostičkih metoda u Klinici "Zotović". Dr Švirtlih je bio esencijalni element saradnje sa Elektrotehničkim fakultetom u Beogradu u procesu razvoja novih tehnologija u oblasti rehabilitacije, medicinske robotike i električne stimulacije koji su postigli svetsku poznatost. Bio je aktivan član Sekcije za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju Srpskog lekarskog društva, ali i važan predstavnik Srbije u Mediteranskom i Evropskom udruženju.
Izabran je za docenta u Centru za multidisciplinarne studije Univerziteta u Beogradu 1989. godine. Od 1994. je nekoliko godina bio gostujući profesor na Medicinskom fakultetu u Majamiju, SAD, i vodio deo kliničkih istraživanja na projektu za lečenje paralize. Od 1997. do 2011. bio je vanredni, pa zatim redovni profesor na Defektološkom fakultetu u Beogradu da bi usled zakonom propisane starosne penzije prešao na Državni univerzitet Novi Pazar do 2014. godine. Autor je ili koautor nekoliko monografija i udžbenika iz oblasti rehabilitacije i kliničke neurofiziologije.
Za svoj istraživački rad je dobio prestižnu Oktobarsku nagradu grada Beograda 1996. godine.
Sposobnost odličnog komuniciranja na nemačkom i engleskom, i naravno, elokventnost na maternjim srpskom i mađarskom jeziku bili su značajni u njegovom profesionalnom životu, ali i socijalizaciji koja je doprinela prisutnosti beogradske fizijatrije i neurorehabilitacije u Srbiji i u svetu.
Prethodno izlaganje je faktografsko pa ne daje pravu sliku našeg Lacija. Ono što je Lacija razlikovalo od ostalih jesu njegov umetnički duh, mirnoća koja je uspevala da pacijentima vrati volju i nadu u oporavak, sposobnost da vizionarski razvija nove metode koje unapređuju struku, neograničena energija da bude prijatelj i drug, ali i sposobnost da bude deo igre, pozorišta, muzike, partije karata, i onoga što diže buru koja stvara pravi život. Rezultat ovog uspešnog udruživanja profesionalizma i slobodarstva je i porodična zajednica i njegov centralni element kćer Marija, njegov filozofski partner.