Prioriteti opštine Vrbas u proteklih nekoliko godina bili su obnavljanje ambulanti, podsticanje sporta, obrazovanja i kulture. Poboljšanje životnog standarda je uvek na prvom mestu i zato se može reći da je Vrbas mesto sa industrijskim potencijalom koji u bliskoj budućnosti može biti iskorišćen za velike poduhvate. Predsednik opštine Vrbas dr Željko Vidović govorio je za "Vreme" o merama koje je opština preduzela u proteklih nekoliko godina a kojima se rešavaju postojeći problemi i podstiču nove investicije.

"VREME": Šta je najveća vrednost Vrbasa?

ŽELJKO VIDOVIĆ: Najveći potencijal je prirodno bogatstvo u obradivim površinama. Imamo razvijenu prehrambenu industriju. Opština leži na najkvalitetnijem černozemu u Evropi koji uz primenu svih savremenih agrotehničkih mera može biti još izdašniji i dati još veći rod. Treba dodatno razvijati taj potencijal i pomagati manja i veća poljoprivredna gazdinstva i dodatno unaprediti lanac "od njive do trpeze", koji kod nas odavno funkcioniše. To ne znači da treba zapostaviti druge oblasti, ali za nas sve vrste poljoprivrede treba da budu prioritet.

Koje su investicione prednosti Vrbasa?

Vrbas ima povoljan geografski položaj zahvaljujući Koridoru 10. Jedna od najvećih industrijskih zona je između Kule i Vrbasa. Posedujemo velike površine visokokvalitetne obradive zemlje, dostupne resurse i bazu sirovog materijala. Zainteresovanim investitorima nudimo set podsticajnih mera, kao i raspoloživu i dobro obučenu radnu snagu. Ukoliko se odluče da investiraju u Vrbas, dočeka ih brza, visokostručna i organizovana opštinska administracija. Takođe, ovo tržište je pripremljeno za razvoj industrije. Ovde smo imali primere privatizacije koji su bili loši, ali postoje i oni kojima se ponosimo. Kompanija "Karneks" je jedan od njih. "Mirotin Sava Kovačević" je investicija koja gradi biogasno postrojenje u vrednosti od 15 miliona evra. U dogovoru sa Ministarstvom za zaštitu životne sredine biće izdvojeno 20 miliona dinara za izgradnju toplovoda, od biogasnog postrojenja do bolnice, i 50 miliona za izgradnju izmenjivača toplote i promenu grejnih tela u bolnici. Dakle, to znači veliku uštedu za bolnicu i bolje uslove za pacijente. To je primer domaćeg investitora, koji zdravo razmišlja i doprinosi gradu na više načina.

Šta podrazumevaju podsticajne mere za investitore?

Investitori izgradnje objekta koji prema svom programu grade poslovni prostor ili zgrade kolektivnog stanovanja, učestvuju u troškovima uređivanja građevinskog zemljišta sa 20 odsto vrednosti svih investicionih radova, nezavisno od zone u kojoj se zemljište nalazi. Oni koji prema svom programu grade proizvodne hale i radionice učestvuju u troškovima uređivanja građevinskog zemljišta umanjenim za 40 odsto od cene utvrđene po merilima iz opštinske odluke. Naknada se plaća po ugovoru ukoliko se plaća u celosti, sa popustom od 50 odsto, a postoji i mogućnost plaćanja na rate pod određenim olakšavajućim uslovima.

Kako podstičete otvaranje novih radih mesta i da li postoje programi za dodatno obučavanje radne snage?

Postoji pad zaposlenosti, a najveći odliv ispoljen je u prerađivačkoj industriji na kojoj se bazira razvoj naše opštine. Merama opštine pokušali smo da amortizujemo taj problem subvencionišući otvaranje novih radnih mesta, dok njihovo kreiranje svakako spada u domen preduzeća.

Primetan je i trend kreiranja poslova u malim preduzećima. Pri zapošljavanju novih radnika, najveće probleme imaju poslodavci u određenim granama prerađivačke industrije. Oni iskazuju određeni nedostatak znanja i veština radnika, kao i nedostatak radnog iskustva. Zbog toga, Opština će se ubuduće orijentisati ka programima dodatnog obrazovanja i obuka (formiranjem baze akademskih stručnjaka koji će biti praktično osposobljavani), ili obrazovanjem opštinskog saveta koji bi kreirao buduća zanimanja potrebna lokalnom tržištu, sa neophodnom praksom kod postojećih poslodavaca ili onih koji će doći. Osposobićemo radnu snagu putem praktičnih obuka koje bi bile subvencionisane kod poznatih poslodavaca ili angažovanjem licenciranih izvođača obuka za zanimanja koja će biti potrebna za buduće poslodavce.

Od kojih sredstava opština Vrbas ostvaruje najveće prihode?

Opština Vrbas je znatno ojačala budžet od kada administrira lokalne javne prihode. Pre tri godine formirana je lokalna poreska administracija, koja utvrđuje, kontroliše i naplaćuje četiri lokalna javna prihoda: porez na imovinu, naknadu za korišćenje građevinskog zemljišta, lokalnu komunalnu taksu na isticanje firme i naknadu za zaštitu i unapređenje životne sredine, koji kontinuirano, tokom cele godine pune budžet Opštine. Na osnovu izvesnih prihoda, naravno da se mogu planirati i rashodi budžeta. Poslednjim izmenama Zakona o finansiranju lokalne samouprave porez na zarade zaposlenih koji puni budžet opštine kao ustupljen porez sa nivoa Republike, povećan je sa 40 na 80 odsto. To za Vrbas znači puno, jer je Vrbas "živ" grad kada je reč o zaposlenoj radnoj snazi u odnosu na druge gradove u Srbiji.

Šta najviše utiče na kvalitet života građana u opštini Vrbas?

Trudimo se da unapredimo životni standard i izdvajamo znatna sredstva za razne vrste pomoći. Sve porodice koje primaju dečji dodatak imaju pravo na besplatan boravak dece u objektima predškolske ustanove ili plaćaju pola cene đačke užine. Studenti, srednjoškolci i penzioneri imaju pravo na povlašćene cene u prevozu, plaćamo i boravak učenika i studenata u domovima, a pružamo jednokratnu pomoć i porodicama koje dobiju dete. Obezbedili smo novčane podsticaje za najbolje studente, stipendiramo talentovane sportiste, dodatno pomažemo veći broj socijalno ugroženih porodica i svakodnevno se trudimo da im olakšamo život.

Veliki bački kanal je proglašen prioritetnim ekološkim ciljem. Ko učestvuje u rešavanju ovog problema?

Revitalizaciju Velikog bačkog kanala i pretvaranje Vrbasa u zdravu sredinu za život nije mogla sama da realizuje nijedna administracija. Ovaj projekat je primer da samo integracija kapaciteta svih vrsta, od naučne do finansijske, kao i podrška partnera iz Evropske unije, može da reši ovakve probleme. Počeli smo sa izgradnjom Centralnog postrojenja za preradu otpadnih voda i uveren sam da će u bliskoj budućnosti Velikom bačkom kanalu biti vraćena prvobitna namena, da služi navodnjavanju poljoprivrednih površina i postane mesto za odmor u prirodi. U projekat su uključeni lokalna samouprava, nadležni pokrajinski sekretarijati, republička ministarstva sa svojim fondovima i partneri iz Evropske unije. To nije sve, jer je za funkcionalno puštanje u rad celog sistema, kada bude gotov, potrebno i da industrije na vodotoku, koje su i najveći zagađivači, izgrade svoje primarne prečistače. Zato su i industrije naši partneri, a kao jedan od najboljih pokazala se industrija mesa "Karneks", koja je pre par nedelja u rad pustila svoj novi prečistač vredan 2,5 miliona evra.

Koje faze su odrađene u rešavanju ovog problema i za kada se planira potpuni završetak radova?

Do sada su skoro završene dve, a započeli smo i treću fazu velikog projekta revitalizacije Velikog bačkog kanala. Pri kraju smo izgradnje osnovnog kanalizacionog sistema u gradu i u selima opštine. Poslednjih godina u taj posao uloženo je više od jedne milijarde dinara. Obezbedili smo 350 miliona iz Fonda za kapitalna ulaganja, 250 miliona iz Nacionalnog investicionog plana i 500 miliona iz lokalnog budžeta, a dodatnih 400 miliona obezbedićemo u narednih godina dana iz raznih izvora.

Uporedo sa osnovnim kanalizacionim sistemom, gradili smo i glavni kolektor otpadnih voda, vredan oko dva miliona evra, koji spaja opštine Vrbas i Kulu, a nedavno smo, posle višegodišnjih priprema, započeli i sa izgradnjom Centralnog postrojenja za preradu otpadnih voda. Samo je ovo postrojenje ukupno vredno oko 15 miliona evra i rok za završetak radova je april 2013. godine. Kada to završimo čeka nas najvažniji posao, čišćenje vodotoka i bezbedno uklanjanje opasnih materija iz korita kanala. Tek tada ćemo moći reći da smo rešili jedan od najvećih ekoloških problema u Evropi.