"Ruski almanah"

Novi broj časopisa posvećenog ruskoj književnosti "Ruski almanah" otvara tekst "Priče o Ani Ahmatovoj", sećanja Anatolija Najmana na jednu od najvećih ruskih pesnikinja u čijem krugu se, kao mlad pesnik, poslednjih godina njenog života i sam kretao. Pored izbora poezije pesnika "trećeg talasa" ruske emigracije, u "Almanahu" su zastupljene pesme Eduarda Limonova, Arsenija Tarkovskog, Stanislava Krasovickog, te proza "ruskog Selindžera" Andreja Gelasimova, Nine Gabreljan, Petra Vjazemskog, Friđeša Karintija, i drama Kiseonik Ivana Viripajeva. Pored ostalog, novi "Almanah" donosi i ogled Olega Kovalova o tome kako je predstavljena Amerika u sovjetskom filmu, intervju sa istoričarkom književnosti Emom Gerštejn, sećanja Irine Aleksandar, ruske emigrantkinje i aktivne učesnice hrvatskog kulturnog života između dva rata, na njene zagrebačke dane i tekst filozofa Irine Žerepkine kojim se sagledava ženska uloga u ruskoj literaturi prema kriterijumima ženskog tela i seksualnosti. Kao poslasticu za čitaoce, "Almanah" donosi i pisma Bulata Okudžave i Sergeja Dovlatova Danilu Kišu, tekst Cvetana Todorova o Marini Cvetajevoj, i dva scenarija kultnog ruskog reditelja Sergeja Paradžanova.

R.V.

Sećanje na Dvornikovića

U utorak 14. novembra u Velikoj dvorani Kolarčevog univerziteta, obeleženo je sećanje na dr Vladimira Dvornikovića, povodom 50 godina od njegove smrti.

Govorili su dr Vladeta Jerotić, dr Žarko Trebješanin, dr Bojan Jovanović. Vladimir Dvorniković rođen je 28. jula 1888, u Severinu, Hrvatska, a umro 30. septembra 1956. u Beogradu. Bio je filozof, psiholog, etnolog, folklorista, psihoanalitičar, sociolog i književnik. Svoja multidisciplinarna istraživanja sintetizovao je u svom najznačajnijem delu Karakterologija Jugoslovena. Ovo kapitalno delo pojavljuje se tri puta u proteklih 60 godina – svaki put u novoj Jugoslaviji. Prvo izdanje objavljeno je 1939. kod "Gece Kona", dok je počinjao Drugi svetski rat, reprint je, opremljen kratkim pogovorom Vladete Jerotića, objavila Prosveta 1990, neposredno pred raspad SFRJ. Isti izdavač je 2000. ponovo štampao izdanje iz 1990.

Da bi razotkrio osnovne karakterne crte našeg Jugoslovena, Dvorniković se služio nizom empirijskih podataka o običajima, verovanjima, jeziku, muzici, religiji, istoriji i mitologiji jugoslovenskih naroda.

U senci ovoj dela ostaje njegova knjiga Borba ideja, u kojoj ukazuje na to koliko "nacionalni mentalitet određuje način političkog mišljenja": "U celokupnom jugoslovenskom politiziranju ima samo malo prelaznih nijansi između upornog i strasnog partizanstva i tupe apatije. Naš čovek u suštini poznaje samo obe krajnosti: apsolutnu veru i zanos ili duboko nepoverenje i odvratnost."