Medicina: protiv virusa

Kako je u ponedeljak u Stokholmu saopštila švedska Kraljevska akademija nauka, Nobelova nagrada za medicinu i fiziologiju podeljena je na dva dela. Prvi deo je dobio nemački istraživač Harold cur Hauzen za "otkriće humanog papiloma virusa", kako je rečeno u obrazloženju nagrade. Ovaj virus izaziva rak grlića materice, a Hauzenovo otkriće je dovelo do razvoja vakcine protiv ove bolesti.

Drugi deo su podelili francuski doktori Fransoaz Bare-Sinusi i Lik Montanje, za "otkriće virusa humane imunodeficijencije", odnosno otkriće najpoznatijeg virsa na svetu – HIV-a, koji izaziva sidu. Nagrada se sastoje od medalje i novčanog dela od oko milion evra koji će naučnici podeliti među sobom. Nagrade će biti uručene 10. decembra u Stokholmu, po tradiciji na godišnjicu smrti Alfreda Nobela.

Fizika: za simetrije

Nobelovu nagradu za fiziku ove godine dobila su tri naučnika iz Japana i to za otkrića i narušavanje raznih simetrija u svetu elementarnih čestica. Tako je jedan deo nagrade dobio Joićiro Nambu sa Instituta "Enriko Fermi" u Čikagu, koji je, kako je Nobelov komitet saopštio, nagrađen za otkriće "mehanizma spontanog narušavanja simetrije na subatomskom nivou". Drugi deo su dobili istraživači Makoto Kobajaši iz poznate KEK laboratorije i Tošihido Maskava sa instituta YITP pri Univerzitetu u Kjotu, koji su nagrađeni za "prepoznavanje uzroka narušavanja simetrije koji predviđa postojanje tri vrste kvarkova u prirodi". Očigledno, ovogodišnje nagrade za fiziku prate glavnu temu svih ovogodišnjih razgvora o fizici – svet elementarnih čestica i novi akcelerator koji se pokreće u CERN-u. Nagrađeni fizičari su, pak, izuzetno doprineli uspostavljanju Standardnog modela u fizici visokih energija.