Vesti
16. 10. 2022. / 18.04
Porušen lokalitet u Novom Pazaru: Auto-plac važniji od baštine sa Uneskove liste
Zauvek su uništeni crkva i groblje iz 14. veka koji se nalaze u okviru celine sa manastirom Sopoćani na listi svetske baštine Uneska. Na njihovom mestu, Novi Pazar će uskoro dobiti auto-plac
Čim su buldožeri počeli da ruše lokalitet, novopazarski Muzej je uputio dopis Republičkom zavodu za zaštitu spomenika, i Zavodu u Kraljevu. Republički zavod je istog dana uputio Rešenje o zabrani svim građevinskim inspekcijama, kako bi one obustavile radove.
Prema podacima Građevinske inspekcije taj prostor nije bio pod zaštitom, ali su nakon provere ipak ustanovili da su podaci oba Zavoda tačni, pa su posle nekoliko dana zvanično konstatovali da je investitor izvršio uklanjanje zemljišta bez Rešenja o dozvoli izvođenja iskopa, tj. bez prijave izvođenja radova. Na kraju su izdali i rešenje o obustavi radova i vraćanja lokaliteta u prvobitno stanje.
Ovo poslednje je, naravno, potpuno nemoguće.
Lokalitet Latinska crkva nalazi se na raskršću puteva Novi Pazar-Raška i Novi Pazar-Golija. Udaljen je oko 400 metara severno od Petrove crkve.
Latinska crkva je zapravo srpska, iz srednjeg veka. Na osnovu karakteristika živopisa datirana je u prvu polovinu 14. veka. Krajem istog veka stradala je u prvim osmanlijskim prodorima u Rašku.
Delimičnim iskopavanjima 1982. godine, uz crkvu je pronađeno i 11 nadgrobnih spomenika iz istog perioda. Sad je sve to uništeno.
Komplek je 1979. godine upisan u Uneskovu listu svetske kulturne baštine. Čine ga Petrova crkva, manastiri Sopoćani i Đurđevi stupovi, Gradina na Pazarištu i Trgovište. Za ovaj kompleks, 2012. godine, donet je Prostorni plan posebne namene kojim je definisano kako se štiti prostor na kojem se nalaze spomenici.
Ovo nije prvi put da je prostor oko Perove crkve nelegalnom izgradnjom napadnut. Polovinom prošle decenije, u njenoj neposrednoj blizini podignuta je benzinska pumpa, a zatim i ribnjak.
S.Ć./Sandzaklive/Blic
Čitajte dnevne vesti, analize, komentare i intervjue na www.vreme.com