Već pet godina kamere niču na svim raskrsnicama i to pre usvajanja seta policijskih zakona koji bi trebalo da regulišu upotrebu javnog video nadzora za potrebe policijskog rada, piše RSE.

Više predloga tog zakona je neuspešno prošlo sud javnosti proteklih godina. Prethodni predlog seta policijskih zakona povučen je krajem decembra 2022. godine "na predlog premijerke Ane Brnabić u dogovoru sa ministrom unutrašnjih poslova Bratislavom Gašićem i nakon razgovora sa relevantnim organizacijama".

Istraživanje RSE razotkriva mehanizam nabavke sistema javnog video nadzora u više od 40 gradova i opština širom Srbije, način na koji se troši novac iz lokalnih budžeta, ali i kako su ispod radara javnosti, trgove i ulice preplavile "pametne" kamere kineske proizvodnje.

Pročitajte još Privatnost je subjektivni osećaj

Skupa oprema se kupuje, ali nije moguće saznati u koliko se tačno mesta i na koji način u ovom trenutku i upotrebljava.

Godinama se u javnosti vodi diskusija o projektu "Sigurno društvo" za koji su MUP Srbije i kompanija Huavej potpisali Memorandum o razumevanju još 2014. godine, a čiji nastavak je bio projekat instalacije 1.000 kamera na ulicama Beograda.

Kako je pokazalo RSE istraživanje, dok su oči javnosti bile uprte u Beograd, gradovi i varošice širom Srbije pokrivene su kamerama. Iz budžeta lokalnih samouprava uloženo je oko 27 miliona evra za kupovinu ove robe. Na trgovima i ulicama u više od 40 opština nalaze se sistemi video nadzora koji su, po pravilu, kroz proces javnih nabavki kupljeni od beogradske firme Macchina Security.

Pročitajte još Put u pakao popločan je dobrim kamerama

Novinari RSE su po Zakonu o dostupnosti informacija prikupili detaljnu dokumentaciju o nabavkama koje su sprovedene u 10 od ovih 42 gradova i opština. Uzorak za istraživanje je bila analiza konkursne dokumentacije u kojoj je jasno navedeno da gradovi i opštine kupuju opremu koja ima mogućnost prepoznavanja lica.

Detaljne informacije o nabavkama novinari RSE prikupili su za Prokuplje, Suboticu, Vršac, Zrenjanin i Valjevo, koji su nabavili opremu za video nadzor. Isto je urađeno u opštinama sa tek nešto više od deset hiljada stanovnika, poput Osečine, Mionice i Ljubovije u centralnoj i zapadnoj Srbiji, Rumi i Bečeju, na zapadu i u centralnoj Vojvodini.

Kako se ispostavilo, u svim ovim slučajevima, dokumentacija je ista, a rezultat: kupljene su kamere i platforme na kojima se čuvaju i analiziraju video materijali. Proizvođač opreme u svim ovim slučajevima je kineska kompanija Dahua.

Pročitajte još Beograd, prestonica Velikog brata

Poznato je da se svi snimljeni podaci slivaju u lokalne stanice policije, ali u dokumentaciji nema detalja o tome kako se materijali dalje koriste.

Ekspertkinja za zaštitu podataka o ličnosti Nevena Ružić, koja je godinama radila analize o pitanjima upotrebe video nadzora u kancelariji Poverenika za dostupnost informacija i zaštitu podataka o ličnosti, kaže da su se u Srbiji koja je motrila na "velikog brata, desile male sestre".

Praktično dok su svi gledali kakve aranžmane država sklapa sa kineskom kompanijom Huavej, na ulice su postavljene kineske Dahua kamere.

Ceo tekst RSE možete da pročitate OVDE.

M.N./FoNet/RSE

 

Čitajte dnevne vesti, analize, komentare i intervjue na www.vreme.com