Prvo sazvežđe od džeza i bluza
Bili jednom crveni tragovi ženskog ruža na cigareti, koja je svoj život dogorevala u tankim prstima misteriozne dame u crnoj haljini u jednom noćnom baru u Bostonu. To je ono mesto do koga se kroz opustošene sokake sumnjivog predgrađa stiže posle ponoći u potrazi za utočištem, u beskrajnim kavgama sa pićem nakon niza poslednjih tura par blokova dalje. Baš bi na takvom mestu Keruak pijanim psećim očima svoje misli ilustrovao u memljivom mraku, pre nego što znojavi džez muzičar potrošenim rukavom obriše plavu notu sa čela nakon još jedne ekstazične improvizacije.
Dama je tresnula cigaretu o ivicu piksle dajući pepelu smisao svojim minulim dahom, i bivša tišina se gustim dimom rastvorila u prvi takt pesme: I think she likes me benda Treat her right: Walked into a strange cafe/ No one there’s ever heard my name/ Go to the bar, have a seat/ Talk to that woman sittin’ next to me.
Bluz mantra upravo krojena topotom ženskih štikli koje se graciozno spuštaju stepeništem jeftinog hotela, goneći zvuk lenje gitare u niže štimove propraćene dvobojem usne harmonike i duvanskog baritona, čiji je narativ uvod u bajku koja se zove Mark Sendmen.
Zaostavštinu jednog maga nije civilizovano smeštati u kontekst bilo kakve hronološke dokumentacije i tretirati je linearno na vremenskoj skali. Nakon prvog slušanja muzike koja izvire iz entiteta poznatog kao Morphine, jasno je da je reč o vanvremenskom fenomenu koji ne haje za minute, sate, godine, niti zavređuje bilo kakvo etaloniranje u četvrtoj dimenziji kosmičke laboratorije. Eksperimente koje je Mark izvodio kako bi proizveo autentični zvuk karakterističan za Morphine, banalno je svoditi na njegov bas slajd uz odricanje dve od četiri žice na račun kreativnog luksuza, niti na promuklu baritonsku grmljavinu saksofona Dena Kolija. Može se tu podvući ono čuveno: “Jednostavnost je krajnja sofisticiranost”, što bi kao parolu bilo zdravo usvojiti u svakom aspektu života. Morphine je idiom u muzičkom žargonu i u tom smislu neprevodiv u bilo koji žanr iako su s vremenom postali sinonim za termin low rock. Zvuk Morphine-a je prvo sazvežđe od džeza i bluza u paralelnom univerzumu, u kome umesto Sunca tonove isijavaju Markovi stihovi koji neprestano koketiraju sa poetikom bit generacije, ponovo izmešteni u jedan drugačiji izraz prilagođen mantričnom ritmu, prožet orijentalnim misticizmom i zapomaganjem basa u pojedinim deonicama i njegovim surovim galopom u onim drugim. Baritonska utopija zvukova. Zato je Morphine stihija već od prvog slušanja. Zato je u redu navesti i po neku činjenicu iako ih je dosta na mreži.
Morphine je oformljen u Kembridžu, i pored Marka na basu, sviraju Den Kolej na bariton saksofonu i Džerom Dupri na bubnjevima. On je vrlo brzo napustio bend iz zdravstvenih razloga, te ga je zamenio Markov saborac Bili Konvej iz benda Treat Her Right. Snimili su pet studijskih albuma: Good, Cure for Pain, Yes, Like Swimming, The Night. Den Kolej aktivno svira u bendu A.K.A.C.O.D. čije je stvaralaštvo umnogome inspirisano nasleđem Morphine-a. Orchestra Morphine, Twineman, Bourbon Princess, The Bone još neki su bendovi kod kojih je isti trend lako uočljiv.
Bili Konvej je preminuo 2021. godine. Mark Sendmen je preminuo od srčanog udara na bini tokom koncerta u Palestrini u Italiji 1999. godine. O njegovom životu i radu snimljen je film Cure for Pain: The Mark Sandman Story.
Ostaci čovečanstva imali su dovoljno sreće da muzička industrija nikad ne bude u potpunosti naklonjena ovom izrodu džezobluzroka, zato što je muzička industrija uglavnom u službi destrukcije i površnog eksploatisanja muzike, te kao takva nije imala bilo kakve šanse sa zvukom Morphine-a. Prema tome, upotreba Morphine-a nikad nije prešla u širu upotrebu, za razliku od nekih muzičkih suplemenata tog perioda iz grandža i drugih alternativnih miljea. Posthumni tretman kompozicija ovog benda nikad nije (ili još uvek nije) završio ni vaskrsnućem u zalogaju preživara u Michelin restoranima, niti muziciranjem u lobiju nekog luksuznog hotela. Morphine se iz čeljusti establišmenta iskobeljao kao žilav komad pun egzotičnog nektara nepoznatog ukusa. Mark Sendmen nije bio glasnogovornik bilo koje generacije, već se kao neko ko je od trenutnih okolnosti uspeo da sačuva tajnu upisao u večnost.
Poetika lirike zavređuje zaseban esej i u književnom smislu, mnogi od tih stihova imaju svoje mesto reč uz reč u nizu visokih stubova čije su temelje posadili kantautorski džinovi. The Night, Candy, Whisper, Thursday i tako kroz diskografiju, ili, recimo, In Spite of Me, koja počinje ovako: Last night I told a stranger all about you/ he smiled patiently with disbelief, te je nekako u skladu sa takvim početkom najbolje ovde i završiti.